Να συντηρήσουν το ψυχροπολεμικό κλίμα στις σχέσεις με τη Μόσχα, προσθέτοντας μάλιστα νέες εστίες... ψυχρότητας κοντά στα ρωσικά σύνορα, αποφάσισαν οι «28» του NATO κατά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας το διήμερο 8-9 Ιουλίου στην Πολωνία. Ακριβώς 25 χρόνια μετά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η Δύση ήρθε από τη... Βαρσοβία να δώσει το πράσινο φως για τη μεγαλύτερη στα χρονικά ενίσχυση της συλλογικής ΝΑΤΟϊκής άμυνας «ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα» . Όσο για τη Μόσχα, απαντάει σε έντονο ύφος τονίζοντας ότι αναμένει εξηγήσεις.
Ο συμβολισμός είναι προφανής, καθώς σι ψυχροπολεμικές διαθέσεις συνεχίζουν να ορίζουν την ατζέντα δύο χρόνια μετά τα γεγονότα στην Κριμαία. To NATO χρειάζεται άλλωστε έναν «κοινό εχθρό» για να κρατηθεί ενωμένο, πολύ περισσότερο σήμερα στον απόηχο του Brexit. Το Ιράν (ενάντια στο οποίο «χτίστηκε» η ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα) έχει πάψει πια να αποτελεί απειλή, n Βόρειος Κορέα είναι πολύ μακριά και n ισλαμική τρομοκρατία έχει διεθνοποιηθεί σε τέτοιο σημείο ώστε να θολώνει τις εθνικές γραμμές των μετώπων. Ποιος απομένει; Η Ρωσία, που ως «αντίπαλο δέος» βρέθηκε στο επίκεντρο της ΝΑΤΟϊκής Συνόδου.
Διακήρυξη 13 σημείων
Οι Σύμμαχοι κατέληξαν σε μια διακήρυξη 13 σημείων, παρουσία μάλιστα των Φινλανδών, των Σουηδών και διαφόρων Βαλκάνιων. Αφού πρώτα επέκριναν τη Μόσχα για τους χειρισμούς στην ανατολική Ουκρανία, έδωσαν το πράσινο φως για την ανάπτυξη, ξεκινώντας από τον Ιανουάριο του 2017 και για άγνωστο χρονικό διάστημα, τεσσάρων ετοιμοπόλεμων πολυεθνικών ταγμάτων σε Εσθονία, Πολωνία, Λετονία και Λιθουανία. Οι εν λόγω δυνάμεις θα αριθμούν συνολικά 3.000-4.000 άνδρες. Θα τελούν υπό τη διοίκηση τεσσάρων χωρών (μία για κάθε τάγμα): της Βρετανίας, της Γερμανίας, των ΗΠΑ και του Καναδά.
Όσο για τη παρουσία τους στην Ανατολική Ευρώπη, αυτή δεν αναφέρεται ως μόνιμη, αλλά ως «συνεχής και μακροχρόνια» . Σύμφωνα με τη συμφωνία NATO-Ρωσίας του 1997 (την ισχύ της οποίας φρόντισε να υπενθυμίσει o εκπρόσωπος της γερμανικής καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ την περασμένη Παρασκευή), n Συμμαχία δεν μπορεί να εγκαταστήσει «μόνιμα» μάχιμες δυνάμεις στις χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας. Σε πρακτικό επίπεδο, ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι που αμφισβητούν τη λειτουργική αξία τόσο του σχεδίου για ανάπτυξη τεσσάρων ταγμάτων κοντά στα ρωσικό σύνορα όσο και του συστήματος αντιπυραυλικής (και αποκλειστικά αντιβαλλιστικής) άμυνας σε Ρουμανία και Πολωνία.
Η αμερικανική δεξαμενή σκέψης «RAND Corporation» υποστηρίζει σε έκθεσή της ότι, εάν το θελήσουν, οι Ρώσοι μπορούν μέσα σε 36-60 ώρες να πατήσουν πόδι με τα στρατεύματά τους στο Ταλίν της Εσθονίας και τη Ρίγα της Λετονίας. Για να τους εμποδίσει, το NATO θα χρειαζόταν επτά ταξιαρχίες με 20.000-35.000 άνδρες. Υπ' αυτό το πρίσμα, η δύναμη των 3.000-4.000 ανδρών που ετοιμάζεται να αναλάβει δράση από τον επόμενο Ιανουάριο είναι μάλλον... συμβολική. Χρησιμεύει περισσότερο ως μέσο καθησυχασμού των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και ως μέσο σύσφιγξης των εσωτερικών NATOϊκών δεσμών στη μετά-Brexit εποχή.
Συνεργασία με την EE
Από την άλλη ωστόσο, η παρουσία των συμμαχικών δυνάμεων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο δείχνει όντως να έχει μεγαλύτερη πρακτική ουσία σε μέτωπα όπως είναι εκείνα του ελέγχου των προσφυγικών ροών και της καταπολέμησης των παρανόμων δικτύων διακίνησης. Οι «28» της Συμμαχίας αποφάσισαν από τη Βαρσοβία να ανανεώσουν την παρουσία της ΝΑΤΟϊκής δύναμης στο Αιγαίο (σε πείσμα των ενστάσεων της Άγκυρας, που Θα επιθυμούσε η εν λόγω επιχείρηση να τερματιστεί). Αποφάσισαν επίσης να ενισχύσουν την παρουσία τους και στη Μεσόγειο, βόρεια της Λιβύης, καθώς και τη συνεργασία τους με την EE για τη θωράκιση των εξωτερικών θαλάσσιων συνόρων της Ένωσης.
Γιώργος Σκαφίδας για το Έθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια: