Σκληρή στάση απέναντι στους Βρετανούς... φυγάδες μοιάζει αποφασισμένη να κρατήσει η Ενωμένη Ευρώπη, καθώς οι περισσότερες κυβερνήσεις θέλουν αφ' ενός να κλείσει όσο το δυνατόν ταχύτερα η περίοδος πολιτικής και οικονομικής αστάθειας που νομοτελειακά θα ακολουθήσει το «Leave» της περασμένης Πέμπτης και αφ' ετέρου να «κόψουν τον βήχα» σε όσα άλλα κράτη τυχόν σκέφτονται να ακολουθήσουν το βρετανικό παράδειγμα.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ζητήσει άμεση έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε., αν και το Λονδίνο δεν έχει καταθέσει ακόμα την προβλεπόμενη αίτηση.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ζητήσει άμεση έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε., αν και το Λονδίνο δεν έχει καταθέσει ακόμα την προβλεπόμενη αίτηση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, ζήτησε σε συνέντευξή του από τον απερχόμενο πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον να το πράξει μέχρι τη σύνοδο κορυφής που ξεκινά αύριο. Αμέσως μετά μπορούν, όπως είπε ο Σουλτς, να αρχίσουν οι διαδικασίες για τους όρους της βρετανικής αποχώρησης, οι οποίες θα κρατήσουν δύο χρόνια. Αλλά και ο επικεφαλής του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, επέκρινε τη συμπεριφορά της βρετανικής κυβέρνησης. «Η τακτική της καθυστέρησης είναι απαράδεκτη», είπε ο Βέμπερ, τασσόμενος μάλιστα υπέρ της ταχείας εξόδου της Βρετανίας «εντός της προβλεπόμενης διετούς προθεσμίας, και ακόμα καλύτερα εντός ενός έτους».
Η πρώτη γεύση
Ταυτόχρονα, ο γαλλογερμανικός άξονας ετοιμάζει σκληρή «απάντηση» στην πρόκληση του Brexit, δείχνοντας ότι μάλλον δεν έχει καταλάβει -ή σωστότερα δεν θέλει να καταλάβει- τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου του ευρω-σκεπτικισμού. Μια πρώτη γεύση έδωσε το κείμενο εννιά σελίδων με τίτλο «Μια ισχυρή Ευρώπη σ' έναν κόσμο αβεβαιότητας», που εκπόνησαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ και Ζαν Μαρκ Ερό, και αναμένεται να συζητηθεί στη σημερινή έκτακτη σύνοδο των ΥΠΕΞ στη Βαρσοβία, όπου η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από τον Νίκο Κοτζιά.
Στο έγγραφο, οι δύο αξιωματούχοι προτείνουν κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές για την ασφάλεια και τη μετανάστευση και ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης: όλα αυτά όμως θα συμβούν σε πιο «ευέλικτη» Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, αφού, όπως αναφέρουν οι δύο υπουργοί, «είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι τα κράτη μέλη επιθυμούν σε διαφορετικούς βαθμούς την εμβάθυνση» της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης: «Πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους για να αντιμετωπίζουμε τα διάφορα επίπεδα της φιλοδοξίας, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη απαντά καλύτερα στις προσδοκίες όλων των Ευρωπαίων πολιτών», προσθέτουν, με το επιχείρημα πως «για να προλάβουμε τη σιωπηλή έρπουσα διάβρωση του ευρωπαϊκού σχεδίου μας, πρέπει να είμαστε περισσότερο επικεντρωμένοι στα ουσιώδη και στο να ανταποκριθούμε στις συγκεκριμένες προσδοκίες των πολιτών μας».
Η λέξη-κλειδί είναι η «ευελιξία», που θα αντικαταστήσει σταδιακά τους παλιούς (και καταργημένους στην πράξη, όπως έδειξε η κρίση χρέους) κανόνες της συναίνεσης και της ομοφωνίας. Με άλλα λόγια, όσες χώρες είναι πιο «πρόθυμες» να προχωρήσουν σε στενότερες δομές και μορφές συνεργασίας στον αμυντικό αλλά και τον οικονομικό τομέα θα μπορούν να το πράξουν χωρίς να δεσμεύονται από τις αντιρρήσεις των υπολοίπων. Για παράδειγμα, οι Σταϊνμάγερ και Ερό προτείνουν ένα «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Ασφαλείας», με στόχο τη διαμόρφωση συγκεκριμένων στρατηγικών προτεραιοτήτων, μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και πολιτική της ασφάλειας με τη διαφορά ότι «τα κράτη μέλη της Ε.Ε., που θέλουν να εγκαθιδρύσουν μια μόνιμη δομημένη συνεργασία στον τομέα της άμυνας, θα πρέπει να μπορούν να το πράξουν με ευέλικτο τρόπο».
Παρομοίως, προτείνουν μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για το άσυλο και τη μετανάστευση, καθώς όπως λένε «είμαστε αποφασισμένοι ότι η Ε.Ε. πρέπει να εγκαθιδρύσει τα πρώτα πολυεθνή σύνορα στον κόσμο και την πρώτη πολυεθνή ακτοφυλακή», προκειμένου να αποτρέψει τη συνέχιση της μεταναστευτικής ροής -με ό,τι αυτό συνεπάγεται για χώρες-κυματοθραύστες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Και βέβαια, το κατά πόσο μπορεί να υπάρξει «κοινή» ευρωπαϊκή πολιτική για το μεταναστευτικό παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο, όπως έδειξε και η πρόσφατη εμπειρία με τη στάση των εταίρων μας κατά μήκος του βαλκανικού διαδρόμου, στη διαπραγμάτευση με την Τουρκία, αλλά και στο άλυτο ακόμη ζήτημα των προσφυγικών «ποσοστώσεων», που έχει εξελιχθεί σε «κολοκυθιά».
Και το κείμενο καταλήγει με μια τρίτη πρόταση για την «ενθάρρυνση της ανάπτυξης και την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης», με τους υπουργούς να τονίζουν πως «για να ξεκλειδώσει η ανάπτυξη και να αυξηθεί η παραγωγικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας, είναι απαραίτητη μια νέα προσπάθεια για περισσότερες επενδύσεις, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες», καθώς οι σημερινοί ρυθμοί ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλοί για να αντιμετωπίσουν τις πραγματικές ανάγκες της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Γιωργος Τσιάρας για την Εφημερίδα των Συντακτών
Η πρώτη γεύση
Ταυτόχρονα, ο γαλλογερμανικός άξονας ετοιμάζει σκληρή «απάντηση» στην πρόκληση του Brexit, δείχνοντας ότι μάλλον δεν έχει καταλάβει -ή σωστότερα δεν θέλει να καταλάβει- τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου του ευρω-σκεπτικισμού. Μια πρώτη γεύση έδωσε το κείμενο εννιά σελίδων με τίτλο «Μια ισχυρή Ευρώπη σ' έναν κόσμο αβεβαιότητας», που εκπόνησαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ και Ζαν Μαρκ Ερό, και αναμένεται να συζητηθεί στη σημερινή έκτακτη σύνοδο των ΥΠΕΞ στη Βαρσοβία, όπου η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από τον Νίκο Κοτζιά.
Στο έγγραφο, οι δύο αξιωματούχοι προτείνουν κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές για την ασφάλεια και τη μετανάστευση και ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης: όλα αυτά όμως θα συμβούν σε πιο «ευέλικτη» Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, αφού, όπως αναφέρουν οι δύο υπουργοί, «είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι τα κράτη μέλη επιθυμούν σε διαφορετικούς βαθμούς την εμβάθυνση» της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης: «Πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους για να αντιμετωπίζουμε τα διάφορα επίπεδα της φιλοδοξίας, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη απαντά καλύτερα στις προσδοκίες όλων των Ευρωπαίων πολιτών», προσθέτουν, με το επιχείρημα πως «για να προλάβουμε τη σιωπηλή έρπουσα διάβρωση του ευρωπαϊκού σχεδίου μας, πρέπει να είμαστε περισσότερο επικεντρωμένοι στα ουσιώδη και στο να ανταποκριθούμε στις συγκεκριμένες προσδοκίες των πολιτών μας».
Η λέξη-κλειδί είναι η «ευελιξία», που θα αντικαταστήσει σταδιακά τους παλιούς (και καταργημένους στην πράξη, όπως έδειξε η κρίση χρέους) κανόνες της συναίνεσης και της ομοφωνίας. Με άλλα λόγια, όσες χώρες είναι πιο «πρόθυμες» να προχωρήσουν σε στενότερες δομές και μορφές συνεργασίας στον αμυντικό αλλά και τον οικονομικό τομέα θα μπορούν να το πράξουν χωρίς να δεσμεύονται από τις αντιρρήσεις των υπολοίπων. Για παράδειγμα, οι Σταϊνμάγερ και Ερό προτείνουν ένα «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Ασφαλείας», με στόχο τη διαμόρφωση συγκεκριμένων στρατηγικών προτεραιοτήτων, μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και πολιτική της ασφάλειας με τη διαφορά ότι «τα κράτη μέλη της Ε.Ε., που θέλουν να εγκαθιδρύσουν μια μόνιμη δομημένη συνεργασία στον τομέα της άμυνας, θα πρέπει να μπορούν να το πράξουν με ευέλικτο τρόπο».
Παρομοίως, προτείνουν μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για το άσυλο και τη μετανάστευση, καθώς όπως λένε «είμαστε αποφασισμένοι ότι η Ε.Ε. πρέπει να εγκαθιδρύσει τα πρώτα πολυεθνή σύνορα στον κόσμο και την πρώτη πολυεθνή ακτοφυλακή», προκειμένου να αποτρέψει τη συνέχιση της μεταναστευτικής ροής -με ό,τι αυτό συνεπάγεται για χώρες-κυματοθραύστες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Και βέβαια, το κατά πόσο μπορεί να υπάρξει «κοινή» ευρωπαϊκή πολιτική για το μεταναστευτικό παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο, όπως έδειξε και η πρόσφατη εμπειρία με τη στάση των εταίρων μας κατά μήκος του βαλκανικού διαδρόμου, στη διαπραγμάτευση με την Τουρκία, αλλά και στο άλυτο ακόμη ζήτημα των προσφυγικών «ποσοστώσεων», που έχει εξελιχθεί σε «κολοκυθιά».
Και το κείμενο καταλήγει με μια τρίτη πρόταση για την «ενθάρρυνση της ανάπτυξης και την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης», με τους υπουργούς να τονίζουν πως «για να ξεκλειδώσει η ανάπτυξη και να αυξηθεί η παραγωγικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας, είναι απαραίτητη μια νέα προσπάθεια για περισσότερες επενδύσεις, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες», καθώς οι σημερινοί ρυθμοί ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλοί για να αντιμετωπίσουν τις πραγματικές ανάγκες της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Γιωργος Τσιάρας για την Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια: