ΜΕ ΤΟ ΤΟΞΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης αναμένεται να ξεκινήσει η σημερινή σύνοδος κορυφής στις Βρυξέλλες, με τους Ευρωπαίους ηγέτες να στέλνουν σαφές μήνυμα στην Άγκυρα ότι παραμένουν προσηλωμένοι στην (αμφιλεγόμενη και επισφαλή, λόγω ευθέων τουρκικών απειλών) συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας. «Πρέπει να πούμε ξεκάθαρα πως η συμφωνία δουλεύει», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος, επισημαίνοντας πως οι αφίξεις μειώθηκαν δραστικά και όλα τα κράτη-μέλη είναι δεσμευμένα στην εφαρμογή της, παρά τις όποιες εντάσεις. Σχετικά με το «αγκάθι» της κατάργησης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, φαίνεται να μην τίθεται καμία προθεσμία. «Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει όλα τα προαπαιτούμενα και κυρίως το πιο ευαίσθητο θέμα που αφορά τον αντιτρομοκρατικό νόμο», τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.
Με δεδομένο πως η ανάσχεση των προσφυγικών και μεταναστευτικών κυμάτων αποτελεί μία από τις ύψιστες προτεραιότητες της Ε.Ε., η προσοχή στρέφεται de facto και στην Αφρική απ' όπου απέπλευσαν συντριπτικά οι περισσότεροι από τους 176.678 αιτούντες άσυλο που έχουν φτάσει φέτος στην Ιταλία (σε σύνολο 354.993 σε όλη την Ευρώπη), σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Καθώς το 2016 τελειώνει με το μακάβριο κι επαίσχυντο ιστορικό «ρεκόρ» τουλάχιστον 4.742 καταγεγραμμένων θανάτων σ' ολόκληρη τη Μεσόγειο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης τη σύναψη «συμφώνων μετανάστευσης» που βρίσκονται ήδη στα σκαριά με πέντε αφρικανικές χώρες: Σενεγάλη, Νίγηρα, Νιγηρία, Μάλι και Αιθιοπία. Βασική επιδίωξη οι πρόσφυγες και μετανάστες να μη μεταφέρονται πια στην Ιταλία, αλλά πίσω στην Αφρική. Αποκαλυπτική η ατάκα Ευρωπαίου αξιωματούχου, που εξέφρασε την κλιμακούμενη ανησυχία στους κόλπους της Ε.Ε., πως η ευρωπαϊκή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης «Σοφία» στη Μεσόγειο «έχει καταντήσει υπηρεσία ταξί»...
Οι νέες συμφωνίες θα βασίζονται στα «πρότυπα» της ευρωτουρκικής, με... καρότο τη διάθεση 8 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2020 και... μαστίγιο τη διακοπή της χρηματοδότησης (που βαφτίζεται «αναπτυξιακή βοήθεια») και των εμπορικών σχέσεων με τα εν λόγω αφρικανικά κράτη. «Στόχος είναι η διάσωση ζωών και η διάλυση του μηχανισμού των διακινητών», διατείνεται ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς. «Παράλληλα, θα συμφωνηθεί η απαγόρευση της παράνομης μετανάστευσης και η επιστροφή των προσφύγων στις χώρες από όπου έφυγαν. Όλα αυτά θα συνοδευτούν με αυξημένες επενδύσεις στις χώρες με τις οποίες θα συνάψουμε συμφωνία».
«Η στρατηγική εκβιασμού, προκειμένου χώρες καταγωγής και διέλευσης αιτούντων άσυλο να γίνουν κάτι σαν μπράβοι για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ισοδυναμεί με απόρριψη του καθεστώτος προστασίας των προσφύγων», καταγγέλλει η γερμανική οργάνωσηProAsyl, εγκαλώντας την Ε.Ε. πως διαπραγματεύεται και με δικτατορικά καθεστώτα που δεν σέβονται καν τους λαούς τους, πόσο μάλλον τους πρόσφυγες και μετανάστες. Κι ενώ δημόσια τουλάχιστον έχει φθίνει η κουβέντα για σύναψη συμφωνίας και με την Αίγυπτο του αυταρχικού Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, η οποία έχει εξελιχθεί σε κόμβο παράνομης διακίνησης αιτούντων άσυλο, η έμφαση δίνεται μοιραία στον γόρδιο δεσμό της άναρχης ακόμα Λιβύης, παρά την αναγνώριση και στήριξη της Ε.Ε. στην (κατ' όνομα) κυβέρνηση. Οι λιβυκές ακτές αποτελούν με διαφορά την κύρια αφετηρία των υπερφορτωμένων πλοιαρίων με πρόσφυγες και μετανάστες.
Εκτός από την ανάγκη ενίσχυσης και εκπαίδευσης της ακτοφυλακής της Λιβύης, προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής αναφέρει πως στόχος της Ε.Ε. είναι να βοηθήσει τη χώρα να απελαύνει αιτούντες άσυλο, σύμφωνα με τον ιστότοποEUObserver. Μόνο που νέα έκθεση του OHE, η οποία δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, αποτελεί κόλαφο για τα φιλόδοξα σχέδια της Ένωσης. Καταγράφει «φρικτές» συνθήκες για τους περίπου 38.000 πρόσφυγες και μετανάστες που εκτιμάται πως έχουν εγκλωβιστεί στη Λιβύη. Ο πραγματικός αριθμός τους είναι πιθανότατα υψηλότερος, ενώ περίπου οι μισοί είναι Σύροι - γεγονός που θέτει σε ευθεία αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα των προτάσεων της Ε.Ε. για απελάσεις.
Η έκθεση κάνει λόγο για «κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων», «κατάρρευση του κράτους δικαίου» και συνακόλουθα «καθεστώς ατιμωρησίας» στη Λιβύη. Αναφέρεται σε συστηματικές κακοποιήσεις, αυθαίρετους εγκλεισμούς σε κυβερνητικά ή άλλα κέντρα κράτησης, αγοραπωλησίες ανθρώπων για λύτρα, βιασμούς, βασανιστήρια και καταναγκαστική εργασία. Ένοπλες συμμορίες ελέγχουν ουσιαστικά τα επίσημα κέντρα κράτησης, ενώ υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για εμπλοκή κρατικών λειτουργών στη διακίνηση ανθρώπων.
Με δεδομένο πως η ανάσχεση των προσφυγικών και μεταναστευτικών κυμάτων αποτελεί μία από τις ύψιστες προτεραιότητες της Ε.Ε., η προσοχή στρέφεται de facto και στην Αφρική απ' όπου απέπλευσαν συντριπτικά οι περισσότεροι από τους 176.678 αιτούντες άσυλο που έχουν φτάσει φέτος στην Ιταλία (σε σύνολο 354.993 σε όλη την Ευρώπη), σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Καθώς το 2016 τελειώνει με το μακάβριο κι επαίσχυντο ιστορικό «ρεκόρ» τουλάχιστον 4.742 καταγεγραμμένων θανάτων σ' ολόκληρη τη Μεσόγειο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης τη σύναψη «συμφώνων μετανάστευσης» που βρίσκονται ήδη στα σκαριά με πέντε αφρικανικές χώρες: Σενεγάλη, Νίγηρα, Νιγηρία, Μάλι και Αιθιοπία. Βασική επιδίωξη οι πρόσφυγες και μετανάστες να μη μεταφέρονται πια στην Ιταλία, αλλά πίσω στην Αφρική. Αποκαλυπτική η ατάκα Ευρωπαίου αξιωματούχου, που εξέφρασε την κλιμακούμενη ανησυχία στους κόλπους της Ε.Ε., πως η ευρωπαϊκή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης «Σοφία» στη Μεσόγειο «έχει καταντήσει υπηρεσία ταξί»...
Οι νέες συμφωνίες θα βασίζονται στα «πρότυπα» της ευρωτουρκικής, με... καρότο τη διάθεση 8 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2020 και... μαστίγιο τη διακοπή της χρηματοδότησης (που βαφτίζεται «αναπτυξιακή βοήθεια») και των εμπορικών σχέσεων με τα εν λόγω αφρικανικά κράτη. «Στόχος είναι η διάσωση ζωών και η διάλυση του μηχανισμού των διακινητών», διατείνεται ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς. «Παράλληλα, θα συμφωνηθεί η απαγόρευση της παράνομης μετανάστευσης και η επιστροφή των προσφύγων στις χώρες από όπου έφυγαν. Όλα αυτά θα συνοδευτούν με αυξημένες επενδύσεις στις χώρες με τις οποίες θα συνάψουμε συμφωνία».
«Η στρατηγική εκβιασμού, προκειμένου χώρες καταγωγής και διέλευσης αιτούντων άσυλο να γίνουν κάτι σαν μπράβοι για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ισοδυναμεί με απόρριψη του καθεστώτος προστασίας των προσφύγων», καταγγέλλει η γερμανική οργάνωσηProAsyl, εγκαλώντας την Ε.Ε. πως διαπραγματεύεται και με δικτατορικά καθεστώτα που δεν σέβονται καν τους λαούς τους, πόσο μάλλον τους πρόσφυγες και μετανάστες. Κι ενώ δημόσια τουλάχιστον έχει φθίνει η κουβέντα για σύναψη συμφωνίας και με την Αίγυπτο του αυταρχικού Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, η οποία έχει εξελιχθεί σε κόμβο παράνομης διακίνησης αιτούντων άσυλο, η έμφαση δίνεται μοιραία στον γόρδιο δεσμό της άναρχης ακόμα Λιβύης, παρά την αναγνώριση και στήριξη της Ε.Ε. στην (κατ' όνομα) κυβέρνηση. Οι λιβυκές ακτές αποτελούν με διαφορά την κύρια αφετηρία των υπερφορτωμένων πλοιαρίων με πρόσφυγες και μετανάστες.
Εκτός από την ανάγκη ενίσχυσης και εκπαίδευσης της ακτοφυλακής της Λιβύης, προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής αναφέρει πως στόχος της Ε.Ε. είναι να βοηθήσει τη χώρα να απελαύνει αιτούντες άσυλο, σύμφωνα με τον ιστότοποEUObserver. Μόνο που νέα έκθεση του OHE, η οποία δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, αποτελεί κόλαφο για τα φιλόδοξα σχέδια της Ένωσης. Καταγράφει «φρικτές» συνθήκες για τους περίπου 38.000 πρόσφυγες και μετανάστες που εκτιμάται πως έχουν εγκλωβιστεί στη Λιβύη. Ο πραγματικός αριθμός τους είναι πιθανότατα υψηλότερος, ενώ περίπου οι μισοί είναι Σύροι - γεγονός που θέτει σε ευθεία αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα των προτάσεων της Ε.Ε. για απελάσεις.
Η έκθεση κάνει λόγο για «κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων», «κατάρρευση του κράτους δικαίου» και συνακόλουθα «καθεστώς ατιμωρησίας» στη Λιβύη. Αναφέρεται σε συστηματικές κακοποιήσεις, αυθαίρετους εγκλεισμούς σε κυβερνητικά ή άλλα κέντρα κράτησης, αγοραπωλησίες ανθρώπων για λύτρα, βιασμούς, βασανιστήρια και καταναγκαστική εργασία. Ένοπλες συμμορίες ελέγχουν ουσιαστικά τα επίσημα κέντρα κράτησης, ενώ υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για εμπλοκή κρατικών λειτουργών στη διακίνηση ανθρώπων.
Βίκυ Καπετανοπούλου για την Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια: