Μεταναστευτικό, περιφερειακή ασφάλεια, τουρισμός, ενέργεια και υποδομές θα βρεθούν στο επίκεντρο των σημερινών συζητήσεων του Αλ. Τσίπρα με τους Ν. Αναστασιάδη και Αλ. Σίσι στο Κάιρο. Την ίδια ώρα κυριαρχούν στη Μεσόγειο συρράξεις, ανταγωνισμοί και αντιπαραθέσεις.
Με στόχο να οικοδομήσουν κοινά οφέλη πάνω στις βάσεις μιας τριμερούς συμμαχίας «κομβικής» για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά και να στείλουν το δικό τους μήνυμα κατά των κάθε είδους αμφισβητήσεων του Διεθνούς Δικαίου, συναντώνται σήμερα στο Κάιρο οι ηγεσίες Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι υποδέχεται στην έδρα του τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, στο πλαίσιο της 4ης Συνόδου Κορυφής των τριών χωρών που πραγματοποιείται σήμερα στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα. Έχουν προηγηθεί ανάλογες συναντήσεις στο Κάιρο τον Νοέμβριο του 2014 (επί πρωθυπουργίας Σαμαρά), στη Λευκωσία τον Απρίλιο του 2015, και στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Με στόχο να οικοδομήσουν κοινά οφέλη πάνω στις βάσεις μιας τριμερούς συμμαχίας «κομβικής» για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά και να στείλουν το δικό τους μήνυμα κατά των κάθε είδους αμφισβητήσεων του Διεθνούς Δικαίου, συναντώνται σήμερα στο Κάιρο οι ηγεσίες Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι υποδέχεται στην έδρα του τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, στο πλαίσιο της 4ης Συνόδου Κορυφής των τριών χωρών που πραγματοποιείται σήμερα στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα. Έχουν προηγηθεί ανάλογες συναντήσεις στο Κάιρο τον Νοέμβριο του 2014 (επί πρωθυπουργίας Σαμαρά), στη Λευκωσία τον Απρίλιο του 2015, και στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Κρίσιμη συγκυρία
Πίσω στο παρόν, οι πολιτικές ηγεσίες επιστρέφουν στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα με αποστολή να ενισχύσουν την πολυσχιδή μεταξύ τους συνεργασία. Κι αστό, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονική στιγμή για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, καθώς η κόντρα Ρώσων - Αμερικανών κλιμακώνεται επικίνδυνα με επίκεντρο το συριακό χάος.
Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος ξεχωρίζουν εν έτει 2016 ως οι τρεις με διαφορά πιο σταθερές χώρες σε έναν γεωγραφικό χώρο που κυριολεκτικά φλέγεται εν μέσω πολύνεκρων ανταγωνισμών και... αμφισβητήσεων του Διεθνούς Δικαίου, με τις τελευταίες εξελίξεις να διαγράφονται μάλιστα ανησυχητικά δυσοίωνες σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα.
Στην Τουρκία οι κλυδωνισμοί βαίνουν επιδεινούμενοι, με τις εσωτερικές πολιτικές έριδες (ισλαμιστές εναντίον κεμαλιστών) να ρίχνουν λάδι στη φωτιά του ανθελληνικού αναθεωρητισμού, και τις μάχες κατά των Κούρδων να εντείνονται. Στη Συρία από την άλλη, το χάος πέρα από δεδομένο αρχίζει πλέον να φαντάζει και αδιέξοδο. Στη Λιβύη οι μάχες μαίνονται και στο Ιράκ οι διεθνείς ανταγωνισμοί πια κλιμακώνονται με αιχμή την επικείμενη διεθνή στρατιωτική επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η τριμερής συμπόρευση Αθήνας - Λευκωσίας - Καΐρου μπορεί να λειτουργήσει ως παρακαταθήκη και ανάχωμα σταθερότητας, αλλά και ως μήνυμα με πολλούς αποδέκτες.
Η τριμερής Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου «σηματοδοτεί και αναδεικνύει τα οφέλη μιας σταθερής συνεργασίας που πραγματοποιείται επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου στέλνοντας έτσι, μέσα από το παράδειγμά της, το δικό της μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις, απέναντι στις διάφορες αμφισβητήσεις που ακούμε στην περιοχή το τελευταίο διάστημα», δηλώνει στο «Έθνος» κυβερνητικό στέλεχος κοιτάζοντας... προς Τουρκία μεριά. «Με τους Αιγύπτιους και φυσικά με την Κύπρο έχουμε πολύ καλό διάλογο για τις περιφερειακές εξελίξεις», συνεχίζει ο ίδιος αξιωματούχος αναφερόμενος ειδικότερα σε θέματα φλέγοντα τα οποία πρόκειται φυσικά να βρεθούν σήμερα στο τραπέζι των συνομιλιών στο Κάιρο, όπως είναι για παράδειγμα το Μεταναστευτικό και η περιφερειακή ασφάλεια. Πιο συγκεκριμένα, στην ατζέντα της τριμερούς Συνόδου αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν ζητήματα: διαλιμενικής και ναυτιλιακής συνεργασίας, τουρισμού, περιφερειακής ασφαλείας, μετανάστευσης, ανάπτυξης υποδομών, διαχείρισης υδάτων, ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος, με τη νέα διώρυγα του Σουέζ να διαμορφώνει μάλιστα πολλά υποσχόμενες προοπτικές συνεργασίας σε κάποια από τα μέτωπα.
Σημαντικές συμφωνίες αναμένονται ειδικότερα στους τομείς της διαλιμενικής-ναυτιλιακής συνεργασίας, των θαλάσσιων μεταφορών και κυρίως του τουρισμού (με την Ελλάδα να προσδοκά άνθηση στη ροή... των κρουαζιερόπλοιων).
Πίσω στο παρόν, οι πολιτικές ηγεσίες επιστρέφουν στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα με αποστολή να ενισχύσουν την πολυσχιδή μεταξύ τους συνεργασία. Κι αστό, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονική στιγμή για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, καθώς η κόντρα Ρώσων - Αμερικανών κλιμακώνεται επικίνδυνα με επίκεντρο το συριακό χάος.
Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος ξεχωρίζουν εν έτει 2016 ως οι τρεις με διαφορά πιο σταθερές χώρες σε έναν γεωγραφικό χώρο που κυριολεκτικά φλέγεται εν μέσω πολύνεκρων ανταγωνισμών και... αμφισβητήσεων του Διεθνούς Δικαίου, με τις τελευταίες εξελίξεις να διαγράφονται μάλιστα ανησυχητικά δυσοίωνες σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα.
Στην Τουρκία οι κλυδωνισμοί βαίνουν επιδεινούμενοι, με τις εσωτερικές πολιτικές έριδες (ισλαμιστές εναντίον κεμαλιστών) να ρίχνουν λάδι στη φωτιά του ανθελληνικού αναθεωρητισμού, και τις μάχες κατά των Κούρδων να εντείνονται. Στη Συρία από την άλλη, το χάος πέρα από δεδομένο αρχίζει πλέον να φαντάζει και αδιέξοδο. Στη Λιβύη οι μάχες μαίνονται και στο Ιράκ οι διεθνείς ανταγωνισμοί πια κλιμακώνονται με αιχμή την επικείμενη διεθνή στρατιωτική επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η τριμερής συμπόρευση Αθήνας - Λευκωσίας - Καΐρου μπορεί να λειτουργήσει ως παρακαταθήκη και ανάχωμα σταθερότητας, αλλά και ως μήνυμα με πολλούς αποδέκτες.
Η τριμερής Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου «σηματοδοτεί και αναδεικνύει τα οφέλη μιας σταθερής συνεργασίας που πραγματοποιείται επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου στέλνοντας έτσι, μέσα από το παράδειγμά της, το δικό της μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις, απέναντι στις διάφορες αμφισβητήσεις που ακούμε στην περιοχή το τελευταίο διάστημα», δηλώνει στο «Έθνος» κυβερνητικό στέλεχος κοιτάζοντας... προς Τουρκία μεριά. «Με τους Αιγύπτιους και φυσικά με την Κύπρο έχουμε πολύ καλό διάλογο για τις περιφερειακές εξελίξεις», συνεχίζει ο ίδιος αξιωματούχος αναφερόμενος ειδικότερα σε θέματα φλέγοντα τα οποία πρόκειται φυσικά να βρεθούν σήμερα στο τραπέζι των συνομιλιών στο Κάιρο, όπως είναι για παράδειγμα το Μεταναστευτικό και η περιφερειακή ασφάλεια. Πιο συγκεκριμένα, στην ατζέντα της τριμερούς Συνόδου αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν ζητήματα: διαλιμενικής και ναυτιλιακής συνεργασίας, τουρισμού, περιφερειακής ασφαλείας, μετανάστευσης, ανάπτυξης υποδομών, διαχείρισης υδάτων, ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος, με τη νέα διώρυγα του Σουέζ να διαμορφώνει μάλιστα πολλά υποσχόμενες προοπτικές συνεργασίας σε κάποια από τα μέτωπα.
Σημαντικές συμφωνίες αναμένονται ειδικότερα στους τομείς της διαλιμενικής-ναυτιλιακής συνεργασίας, των θαλάσσιων μεταφορών και κυρίως του τουρισμού (με την Ελλάδα να προσδοκά άνθηση στη ροή... των κρουαζιερόπλοιων).
Η αποστολή
Απολύτως ενδεικτική της ατζέντας είναι άλλωστε και η σύνθεση της πολυμελούς αποστολής με την οποία προσέρχεται ο Έλληνας πρωθυπουργός στο Κάιρο. Τον κ. Τσίπρα συνοδεύουν συγκεκριμένα στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα οι: Νίκος Κοτζιάς, υπουργός Εξωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Χρήστος Σπίρτζης, υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Θοδωρής Δρίτσας, υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Ελενα Κουντουρά, αναπληρώτρια υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Όλγα Γεροβασίλη, κυβερνητική εκπρόσωπος, και Δημήτρης Μάρδας, υφυπουργός Εξωτερικών.
Απολύτως ενδεικτική της ατζέντας είναι άλλωστε και η σύνθεση της πολυμελούς αποστολής με την οποία προσέρχεται ο Έλληνας πρωθυπουργός στο Κάιρο. Τον κ. Τσίπρα συνοδεύουν συγκεκριμένα στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα οι: Νίκος Κοτζιάς, υπουργός Εξωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Χρήστος Σπίρτζης, υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Θοδωρής Δρίτσας, υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Ελενα Κουντουρά, αναπληρώτρια υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Όλγα Γεροβασίλη, κυβερνητική εκπρόσωπος, και Δημήτρης Μάρδας, υφυπουργός Εξωτερικών.
Κομβικό σημείο η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης
Ακόμη ανοιχτό έπειτα από χρόνια συνομιλιών, αλλά «κομβικό» για τη διασφάλιση των ελληνικών συμφερόντων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, το θέμα της οριοθέτησης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Αίγυπτο και την Κύπρο πρόκειται φυσικά να συζητηθεί σήμερα στο πλαίσιο των τριμερών διαπραγματεύσεων στο Κάιρο.
«Οι συνομιλίες για το συγκεκριμένο θέμα έχουν εντατικοποιηθεί και υπό αυτήν την έννοια έχουμε εξέλιξη» σημειώνει κυβερνητική πηγή στο «Έθνος», αφήνοντας ωστόσο να εννοηθεί ότι μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουμε σήμερα κάποια νέα συνταρακτική εξέλιξα από την αιγυπτιακή πρωτεύουσα αναφορικά με την ΑΟΖ. Το φάντασμα της Τουρκίας εξακολουθεί να εγείρει εμπόδια στο
συγκεκριμένο μέτωπο, ρίχνοντας βαριά και αποτρεπτική τη σκιά του πάνω από κάθε ενδεχόμενο οριοθέτησης ελληνικής ΑΟΖ.
Κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν μάλιστα στο «Έθνος» ότι η αιγυπτιακή ηγεσία θα ήθελε να προχωρήσει το συγκεκριμένο θέμα, αλλά συναντά γραφειοκρατικά εμπόδια από κύκλους του αιγυπτιακού υπουργείου Εξωτερικών που δείχνουν να βρίσκονται ατύπως πιο κοντά στις τουρκικές θέσεις. «Αν η Ελλάδα υπογράψει μια συμφωνία (σ.σ.: για την οριοθέτηση ΑΟΖ) με την Αίγυπτο, δεν θα την αποδεχθούμε εάν πλήττει τα εθνικά μας συμφέροντα. Αυτή η συμφωνία δεν θα υπάρχει για εμάς» είχε δηλώσει το 2014 ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβουτογλου, μιλώντας σε ελληνικά ΜΜΕ.
Ακόμη ανοιχτό έπειτα από χρόνια συνομιλιών, αλλά «κομβικό» για τη διασφάλιση των ελληνικών συμφερόντων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, το θέμα της οριοθέτησης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Αίγυπτο και την Κύπρο πρόκειται φυσικά να συζητηθεί σήμερα στο πλαίσιο των τριμερών διαπραγματεύσεων στο Κάιρο.
«Οι συνομιλίες για το συγκεκριμένο θέμα έχουν εντατικοποιηθεί και υπό αυτήν την έννοια έχουμε εξέλιξη» σημειώνει κυβερνητική πηγή στο «Έθνος», αφήνοντας ωστόσο να εννοηθεί ότι μάλλον δεν θα πρέπει να περιμένουμε σήμερα κάποια νέα συνταρακτική εξέλιξα από την αιγυπτιακή πρωτεύουσα αναφορικά με την ΑΟΖ. Το φάντασμα της Τουρκίας εξακολουθεί να εγείρει εμπόδια στο
συγκεκριμένο μέτωπο, ρίχνοντας βαριά και αποτρεπτική τη σκιά του πάνω από κάθε ενδεχόμενο οριοθέτησης ελληνικής ΑΟΖ.
Κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν μάλιστα στο «Έθνος» ότι η αιγυπτιακή ηγεσία θα ήθελε να προχωρήσει το συγκεκριμένο θέμα, αλλά συναντά γραφειοκρατικά εμπόδια από κύκλους του αιγυπτιακού υπουργείου Εξωτερικών που δείχνουν να βρίσκονται ατύπως πιο κοντά στις τουρκικές θέσεις. «Αν η Ελλάδα υπογράψει μια συμφωνία (σ.σ.: για την οριοθέτηση ΑΟΖ) με την Αίγυπτο, δεν θα την αποδεχθούμε εάν πλήττει τα εθνικά μας συμφέροντα. Αυτή η συμφωνία δεν θα υπάρχει για εμάς» είχε δηλώσει το 2014 ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβουτογλου, μιλώντας σε ελληνικά ΜΜΕ.
Εμμονή
Πίσω στο παρόν, ο Νταβουτογλου μπορεί να αποτελεί πια παρελθόν ευρισκόμενος εκτός τουρκικής κυβέρνησης, οι τουρκικές κόκκινες γραμμές ωστόσο παραμένουν, με την Άγκυρα να επιμένει ότι χωρίς τη δική της συγκατάθεση δεν μπορεί να γίνει καμία οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Δεκέμβριο, κατά την 3η Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας Κύπρου Αιγύπτου στην Αθήνα, οι Τσίπρας, Σίσι και Αναστασιάδης είχαν συμφωνήσει «στην επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τα εκκρεμή ζητήματα της οριοθέτησης των παρακείμενων θαλασσίων ζωνών των τριών χωρών». Πηγές από την Ελλάδα επιβεβαιώνουν ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν όντως εντατικοποιηθεί.
Ο σκόπελος της Άγκυρας ωστόσο παραμένει. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν παραλείπει μάλιστα να προκαλεί ανοιχτά ανά διαστήματα την αιγυπτιακή ηγεσία, δημιουργώντας κλίμα έντασης. Μόλις την περασμένη εβδομάδα έδωσε συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι της Σαουδικής Αραβίας, στην οποία απαιτεί την αποφυλάκιση του ανατραπέντος πρώην προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι και των συνεργατών του (στελεχών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας)... ως προϋπόθεση για να αποκατασταθούν οι προεδρικές επαφές μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Τούρκος ηγέτης δεν έχασε μάλιστα την ευκαιρία να αποκηρύξει τον Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι ως κοινό... πραξικοπηματία, πράγμα το οποίο έχει κάνει κι άλλες φορές στο πρόσφατο παρελθόν. Όσο για την αιγυπτιακή απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις, το Κάιρο δεν διστάζει να ανταποδώσει τα πυρά κατηγορώντας την Άγκυρα για ανάμειξα στις εσωτερικές υποθέσεις του.
Πίσω στο παρόν, ο Νταβουτογλου μπορεί να αποτελεί πια παρελθόν ευρισκόμενος εκτός τουρκικής κυβέρνησης, οι τουρκικές κόκκινες γραμμές ωστόσο παραμένουν, με την Άγκυρα να επιμένει ότι χωρίς τη δική της συγκατάθεση δεν μπορεί να γίνει καμία οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Δεκέμβριο, κατά την 3η Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας Κύπρου Αιγύπτου στην Αθήνα, οι Τσίπρας, Σίσι και Αναστασιάδης είχαν συμφωνήσει «στην επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τα εκκρεμή ζητήματα της οριοθέτησης των παρακείμενων θαλασσίων ζωνών των τριών χωρών». Πηγές από την Ελλάδα επιβεβαιώνουν ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν όντως εντατικοποιηθεί.
Ο σκόπελος της Άγκυρας ωστόσο παραμένει. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν παραλείπει μάλιστα να προκαλεί ανοιχτά ανά διαστήματα την αιγυπτιακή ηγεσία, δημιουργώντας κλίμα έντασης. Μόλις την περασμένη εβδομάδα έδωσε συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι της Σαουδικής Αραβίας, στην οποία απαιτεί την αποφυλάκιση του ανατραπέντος πρώην προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι και των συνεργατών του (στελεχών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας)... ως προϋπόθεση για να αποκατασταθούν οι προεδρικές επαφές μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Τούρκος ηγέτης δεν έχασε μάλιστα την ευκαιρία να αποκηρύξει τον Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι ως κοινό... πραξικοπηματία, πράγμα το οποίο έχει κάνει κι άλλες φορές στο πρόσφατο παρελθόν. Όσο για την αιγυπτιακή απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις, το Κάιρο δεν διστάζει να ανταποδώσει τα πυρά κατηγορώντας την Άγκυρα για ανάμειξα στις εσωτερικές υποθέσεις του.
Γιώργος Σκαφίδας για το Έθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια: